Δουλεύοντας για την διερμηνεία του φυσικού και πολιτιστικού μας χώρου.

Επιστρέφοντας από μια εβδομάδα στο Ζαγόρι, αισθάνομαι ότι οι κοινές αξίες και η επιλογές της ενδυνάμωσης των ορεινών κοινωνιών και της βιώσιμης διαχείρισης του φυσικού τους χώρου, ενώνουν πολλούς ανθρώπους, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολάκερη την Ευρώπη!

 

Εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι στην αυλόπορτα του σπιτιού της οικογένειας Στάρα στα Κάτω Πεδινά Ζαγορίου. (Φωτ. Δημήτρη Ιωαννίδη)

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα βουνά της Νότιας Πίνδου, στην Ευρυτανία. Εργάζομαι για περισσότερο από δύο δεκαετίες στην εκπαίδευση με ειδικότητα την περιβαλλοντική και πολιτιστική εκπαίδευση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια. Αντιλαμβάνομαι τα  δάση τα ποτάμια και τις ορεινές κοινότητες ως ενιαίους ζωντανούς χώρους, όπου η πολιτιστική κληρονομιά ενώνει τους ανθρώπους, ενισχύει τις κοινότητες και εμπνέει δράσεις για ένα κοινό βιώσιμο μέλλον.

Οι σπουδές μου στη Δασολογία και την Οικολογία εμβάθυναν ακόμα πιο πολύ σε αυτή την σύνδεση φυσικού και ανθρώπινου στοιχείου. Έτσι ως ερευνητικό προσωπικό του Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Καρπενήσι, τα τελευταία χρόνια υποστηρίζω ερευνητικά προγράμματα για την ανθεκτικότητα των δασικών και αγροδασικών οικοσυστημάτων, με εστίαση στα αρχέγονα δάση, τη δενδροχρονολογία και τη δασική εδαφολογία.

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και προκλητικές σε επικοινωνία, πλευρά της δουλειάς μου είναι η οικολογική και πολιτισμική διερμηνεία, τόσο των ερευνητικών πεδίων του πανεπιστημίου, όσο και ευρύτερα των ορεινών όγκων και των δραστηριοτήτων που υποστηρίζουν, όπως η κτηνοτροφία, η αγροδασοπονία και οι μικρής κλίμακας παραδοσιακές δραστηριότητες υλοτομίας, κυνηγιού και συλλογής βοτάνων, καρπών και μανιταριών.

Μελετώντας οικουμενικές αξίες της διερμηνείας στο Βοτανικό και Λαογραφικό Μουσείο Λαζαρίδη, στο χωριό Κουκούλι Ζαγορίου.

Με αυτό το υπόβαθρο και κίνητρο την ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων μου, συμμετείχα στο σεμινάριο για την γραπτή ερμηνεία (certification course for interpretive writers, IE CW course) που πραγματοποιήθηκε στο Ζαγόρι με εκπαιδεύτρια την ταλαντούχα Valya Stergioti 25-29/08/2025.

Στην διάρκεια της εκπαίδευσης εργαστήκαμε στο πεδίο και στην τάξη ατομικά και σε ομάδες, εξασκούμενοι στη χρήση των αρχών της ερμηνείας ως ένα μέσο που θα μεταμορφώσει την εμπειρία των επισκεπτών ενός τόπου, σε κάτι το προσωπικά ουσιαστικό, ενώ ταυτόχρονα θα καλλιεργήσει την κριτική τους σκέψη και θα τους επιτρέψει να κάνουν συνδέσεις με οικουμενικές αξίες, όπως ο σεβασμός και η αειφορία.  Μας δόθηκαν ποικίλες ευκαιρίες να πειραματιστούμε με διαφορετικά είδη γραπτού λόγου (χαϊκού, πινακίδα ερμηνείας, οπτικο-ακουστική ερμηνεία, κ.α.) με τελικό στόχο να είμαστε ικανοί να σχεδιάσουμε πινακίδες ερμηνείας για συγκεκριμένα στοιχεία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου που γνωρίζουμε καλά.

Κάτω από τον υπεραιωνόβιο πλάτανο της πλατείας στο Κουκούλι.

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η εκπαιδεύτριά μας: «Στο σεμινάριο αυτό μαθαίνουμε πώς να δίνουμε ζωή στις λέξεις για να παρουσιάσουμε μέσα από κείμενα τη φύση και τον πολιτισμό του τόπου μας. Έτσι, το Ζαγόρι γίνεται μια σύνδεση με το παρελθόν και μια έμπνευση για το μέλλον.»

Συγχαίρω και ευχαριστώ την διοργάνωση και τους φορείς που την υποστήριξαν, τόσο για την εξαιρετική σε στόχευση και υλοποίηση εκπαίδευση που λάβαμε για το θέμα της ερμηνείας του φυσικού και πολιτισμικού χώρου, όσο και γιατί τόλμησαν να το κάνουν με βιωματικό πεδίο ορεινές κοινότητες που δεν είναι στο επίκεντρο της τουριστικής επισκεψιμότητας. Οι κοινότητες Κάτω Πεδινά και Κουκούλι Ζαγορίου υποστήριξαν ολιστικά την εκπαιδευτική μας εμπειρία με την αυθεντικότητα και το εύρος των θεματικών πεδίων που διαθέτουν.

Ως νέο μέλος της κοινότητας του Interpret Europe αισθάνομαι ότι μοιράζομαι κοινά ιδανικά αλλά και εργαλεία επικοινωνίας, στην υπηρεσία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Μεσογείου και ολάκερου του κόσμου μας!