Επιστημονικές προτάσεις για τις μεγάλες δυνατότητες στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με τις πρακτικές της  ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ:

Υπάρχουν  ρεαλιστικές και καινοτόμες διαχειριστικές λύσεις.

H Αγροδασοπονία και οι παραγωγικές αναδασώσεις στο επίκεντρο

Με μεγάλη επιτυχία έγινε την Τετάρτη 3-3-2021, η επιστημονική διερευνητική συνάντηση, που διοργάνωσε το Πράσινο Ινστιτούτο (http://www.greeninstitute.gr/) , για τις δυνατότητες διαμόρφωσης μιας βιώσιμης πρότασης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, που να είναι ταυτοχρόνως αμοιβαία επωφελής και για την παραγωγική- οικονομική υποστήριξη της χώρας, και ιδιαίτερα της υπαίθρου που για δεκαετίες εγκαταλείπεται.

Στη συνάντηση, πέντε ειδικοί επιστήμονες από διάφορα επιστημονικά πεδία, με την ενεργή συμμετοχή δεκάδων ενδιαφερομένων πολιτών, ανέπτυξαν τις δυνατότητες, τις καινοτομίες και τις αλλαγές που απαιτούνται προκειμένου να επεκταθεί σημαντικά η δέσμευση του CO2 από δένδρα και ξυλώδη βλάστηση και ταυτόχρονα να γίνουν εκτεταμένες παραγωγικές αναδασώσεις για την μελισσοκομία, την κτηνοτροφία και την αναψυχή.

Βοσκολίβαδα στο Γαύρο, στην κοιλάδα του ποταμού Καρπενησιώτη
(φωτ. Μπούρας Θ.)

Το συμπέρασμα που προκύπτει από διάφορους επιστημονικούς κλάδους που εκπροσωπήθηκαν είναι ότι  υπάρχουν ρεαλιστικές και καινοτόμες διαχειριστικές λύσεις. Λύσεις που απαιτούν μικρές και μεγάλες θεσμικές αλλαγές, αλλά και μια αλλαγή νοοτροπίας που να οδηγεί σε ευρύτερη συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών φορέων, των παραγωγών και της αυτοδιοίκησης.

·    Θα πρέπει τα τοπία της Ελλάδας και της Μεσογείου να αντιμετωπιστούν ως αγροδασικά τοπία, με κατάλληλες μεθοδολογικές προσεγγίσεις και αλλαγές στη νομοθεσία, που έχουν επανειλημμένα διατυπωθεί από την επιστημονική κοινότητα.

Αγροδασοπονικό τοπίο στον Καρπενησιώτη (φωτ. Λάππα Β.)

 Θα πρέπει να ενεργοποιηθεί και να αποτελέσει άξονα αυτής της προσπάθειας το Αγροδασοπονικό μέτρο 8.2. για την επέκταση των αγροδασικών συστημάτων, ένα αναγκαίο μέτρο ποιοτικής αναμόρφωσης της υπαίθρου, που όμως δεν έχει χρησιμοποιηθεί από το 2007.

·     Θα πρέπει να αξιοποιηθεί το εγχώριο δυναμικό ενδημικών φυτών, δέντρων και σπόρων, ώστε οι παραγωγικές αναδασώσεις να συμβάλουν στην αύξηση της βιοποικιλότητας και, με κατάλληλη διαχείριση, στην υποστήριξη της τοπικής κτηνοτροφικής και μελισσοκομικής παραγωγής και της ικανοποίησης της αυξανόμενης ζήτησης τοπικών ποιοτικών προϊόντων, φρούτων και καρπών. Για το στόχο αυτό θα πρέπει επίσης να οργανωθούν ειδικά φυτώρια, ακολουθώντας το παράδειγμα της Κύπρου.

Αγροδασοπονικές πρακτικές αξιοποίησης των μικρών ιδιοκτησιών γης
 στη λεκάνη του Καρπενησιώτη (φωτ. Λάππα Β.)

·      Θα πρέπει να επικρατήσει η αντίληψη της δυναμικής σχέσης μεταξύ οικοσυστημάτων, βιοποικιλότητας, μελισσοκομίας, κτηνοτροφίας και αναψυχής και να δημιουργηθούν νέα πρότυπα διαχείρισης. Σε αυτή την προσπάθεια θα πρέπει να συμβάλουν και τα διαχειριστικά σχέδια βοσκοτόπων, που θα πρέπει να προωθηθούν άμεσα.

Ο συντονιστής της εκδήλωσης Ρήγας Τσιακίρης προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Έχουμε ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για να ανατρέψουμε ένα κλίμα χρόνιας απάθειας και αδράνειας  και να συμβάλουμε στον εντοπισμό κρίσιμων ζητημάτων  στη νομοθεσία, στη γραφειοκρατία και στις απαιτούμενες επιστημονικές συνεργασίες, προκειμένου να προωθηθεί ουσιαστικά η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η πρωτοβουλία αυτή του Πράσινου Ινστιτούτου θα συνεχιστεί με δυο ακόμη επιστημονικές συναντήσεις ειδικών,  για το ρόλο των παραγωγικών αναδασώσεων στην αντιμετώπιση της ερημοποίησης και της διάβρωσης στις 18/3 και για τη δυνατότητα αξιοποίησης των κονδυλίων του ευρωπαϊκού σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στις παραγωγικές αναδασώσεις στις 30/3. Ευχαριστούμε για τη θερμή ανταπόκριση τους εισηγητές Κ. Ματζανά, Π. Σαϊνατούδη, Σ. Γούναρη, Ν. Νικήσιανη και Ελ. Μαλούπα και τη δέσμευσή τους να συνεχίσουμε τον εποικοδομητικό διάλογο»

 Το έργο αναμένεται να περατωθεί στα τέλη Απριλίου με την έκδοση ενός «οδηγού» για την κοινωνία των πολιτών, την αυτοδιοίκηση, την πολιτεία και γενικά για όλους τους  συντελεστές, τους «δρώντες» δηλαδή ενός τόπου, ώστε να αξιοποιηθούν με βιώσιμο τρόπο οι χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσα από συνεργασίες.

Το έργο «Παραγωγικές αναδασώσεις για την μελισσοκομία την κτηνοτροφία και την αναψυχή»  υλοποιείται με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μέσω του Ευρωπαϊκού Πράσινου Ιδρύματος (GEF- Green European Foundation) και εντάσσεται στο έργο «Αποδάσωση και Κλιματική Αλλαγή»  του Αυστριακού Οργανισμού FREDA. Το Πράσινο Ινστιτούτο θεωρεί ιδιαίτερα χρήσιμη αυτή την ευρωπαϊκή διάσταση για το συγκεκριμένο έργο αφού στόχος είναι η διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

 

Το Πράσινο Ινστιτούτο http://www.greeninstitute.gr  (Αθήνα 4-3-2021)

Πληροφορίες: Ρήγας Τσιακίρης   6972877468, Ηλίας Γιαννίρης 6974185330

Ελληνικό Αγροδασοπονικό Δίκτυο http://www.agroforestry.gr/pages/